به گزارش همشهری آنلاین، رضا کرمی محمدی با بیان اینکه تا کنون پیش‌بینی وقوع زمین‌لرزه به عنوان یک راهکار از نظر علمی ممکن نیست، اظهار کرد: با این وجود، تلاش دانشمندان در این خصوص همچنان ادامه دارد و روش علمی که طی دو دهه اخیر در کشورهای لرزه‌خیز پیشرو در حوزه مدیریت بحران در دستور کار قرار دارد، موضوع هشدار سریع زلزله است که موضوعی جدید و در حال پیشرفت به شمار می‌آید.
رییس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران ادامه داد: با توجه به پیشرفت روزافزون تکنولوژی و سسیستم‌های ارتباطی، راه‌اندازی سامانه‌های هوشمند از جمله هشدار سریع زمین‌لرزه که قابلیت اعلام زلزله در لحظاتی پیش از رسیدن امواج مخرب را دارد در دستور کار محققان و دست‌اندرکاران مدیریت بحران کشورهای لرزه‌خیز دنیا قرار گرفته است. ما نیز در تهران از چند سال قبل این موضوع را مورد توجه قرار داده‌ایم.
کرمی محمدی درباره ضرورت استفاده از سامانه‌های هشدار سریع زلزله، گفت: ضرورت ایجاد این سامانه‌ها با افزایش تلفات و خسارات حاصل از زمین‌لرزه‌ها به عنوان یکی از مهمترین ابزار کاهش خطرپذیری مطرح شده‌اند.
وی ادامه داد: در سال‌های اخیر با توجه به تمرکز جمعیت شهری و همچنین ساختارهای اصلی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در تهران که منطقه‌ای پرخطر و مستعد برای رخداد زلزله‌های بزرگ و ویرانگر است، ضرورت مطالعات و برنامه‌ریزی‌های جدی‌تر برای اقدامات پیشگیرانه این‌چنینی را دوچندان کرده است.
به گفته رییس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، معمولا هدف از ایجاد سامانه‌های هشدار سریع زمین‌لرزه رسیدن به هشدار و استفاده از ثانیه‌ها به منظور کاهش خطرات و آسیب‌های حاصل از امواج مخرب زمین‌لرزه است که در صورت کافی بودن این زمان، با ایجاد آمادگی عمومی می‌توان زیرساخت‌های حیاتی و سامانه‌های حمل‌ونقل نظیر مترو، راه آهن و ... و شریان‌های اصلی مانند گاز، برق، آب و ... را در وضعیت ایمن‌تر قرار داده و ضمن جلوگیری از رخداد حوادث ثانویه، عملیات نجات را بهبود بخشید.
کرمی محمدی با بیان اینکه به علت اعلام هشدار خودکار به افراد و زیرساخت‌های شهری این سامانه ابزاری کارآمد برای کاهش آسیب‌پذیری در برابر زلزله و افزایش تاب‌آوری جامعه در برابر این پدیده طبیعی خواهد بود، گفت: تا کنون در اکثر کشورهای زلزله‌خیز جهان نظیر تایوان، ژاپن، ایتالیا، مکزیک و ترکیه استفاده از این سامانه به منظور اعلام هشدار قبل از وقوع تخریب زمین‌لرزه گسترش یافته یا در حال گسترش است.
وی در مورد استفاده از سامانه هشدار سریع زلزله در تهران نیز گفت: در کشور ما تنها در شهر تهران و با توجه به اینکه سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران در هنگام وقوع زلزله نقشی حیاتی در تامین ایمنی شهروندان خواهد داشت، اقدامات برای راه‌اندازی فاز آزمایشی سامانه هشدار سریع با مشارکت آژانس همکارهای بین المللی ژاپن (جایکا) آغاز و در این راستا نیز نسبت به نصب و راه‌اندازی سامانه‌ای مشتمل بر ۴ ایستگاه شتاب‌نگاری مدرن بر روی بخشی از گسل مشا در شمال شرقی تهران در فاصله حدود ۴۰ کیلومتری از مرز شرقی شهر اقدام شد.
کرمی محمدی اضافه کرد: در حال حاضر نیز بر اساس یافته‌های مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران و احراز اطمینان از مفید بودن سامانه مذکور برای شهر تهران، طرح توسعه و ارتقاء این سامانه در دستور کار قرار گرفته است که با توجه به ویژگی‌های زمین‌ساختی و لرزه‌خیزی شهر تهران که متفاوت از لرزه‌خیزی دیگر شهرهای دنیا است، ضرورت مطالعه بومی سامانه هشدار سریع زلزله در آن بیشتر احساس می‌شود.
وی افزود: در این راستا نیز سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران بر اساس اسناد بالادستی و وظایف محوله، اجرای پروژه تکمیل، راه‌اندازی و ارتقاء سامانه هشدار سریع زلزله شهر تهران را در دستور کار خود قرار داده است. در این راستا برابر اقدامات بعمل آمده در سال گذشته و نیمه اول سال جاری، عملیات احداث و تکمیل زیرساخت‌های عمرانی و تاسیسات برقی در ۲۲ ایستگاه شتاب‌نگاری سامانه مذکور به اتمام رسیده و با توجه به خرید دستگاه‌های شتاب‌نگاری در سال گذشته از سوی شهرداری تهران، عملیات نصب این تجهیزات با همکاری مجری پروژه که دانشگاه فردوسی مشهد است در دستور کار قرار دارد. این ایستگاه‌ها در اطراف تهران و محدوده گسل‌های فعال، لرزه‌زا و تهدیدکننده شهر تهران احداث شده‌اند.
رییس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران با بیان اینکه در صورت وقوع زلزله این شتاب‌نگارها شدت زلزله را در لحظه تخمین زده و اعلام می‌کنند، گفت: مکان‌هایی با همکاری استانداری تهران، البرز و سمنان برای نصب شتاب‌نگار شناسایی و ساخته شده‌اند که در محدوده‌هایی واقع در گرمسار، ورامین، پیشوا، کرج و ... قرار دارند.
به گفته کرمی محمدی، دستگاه‌های شتاب‌نگار به محض رسیدن موج زلزله هشدار خواهند داد که زلزله در کدام نقطه و با چه شدتی رخ داده و با استفاده از این داده‌ها علاوه بر اینکه می‌توان تخمین شدت زلزله را برای شهر تهران بر اساس سامانه هشدار سریع زلزله مشخص کرد، می‌توان اقدامات پیشگیرانه نظیر باز کردن در ایستگاه‌های آتش‌نشانی، توقف حرکت یا کاهش سرعت قطارهای مترو و ... را در مجموعه شهرداری تهران نیز انجام داد.
وی افزود: در صورت فرهنگ‌سازی می‌توان هشدار سریع را بر روی خطوط موبایل و رسانه‌های شنیداری و دیداری فعال کرد. البته بهره‌گیری از این زمان کوتاه قبل از رخداد زلزله در آغاز راه است و مسیر تکمیل علمی و تجهیزاتی و کسب تجربه آن پیش رو قرار دارد.
رییس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران ادامه داد: با توجه به نصب و راه‌اندازی سایر سامانه‌های زلزله مرتبط با حوزه مدیریت بحران از جمله سامانه تخمین خسارات و تلفات زلزله شهر تهران در مرکز فرماندهی این سازمان اگر زلزله‌ای رخ دهد، بر اساس داده‌های شتاب‌نگار سایر ایستگاه‌های مستقر در شهر تهران می‌توان ظرف ۲ تا ۵ دقیقه به صورت تقریبی گفت که کدام نواحی تهران دچار خسارت احتمالی شده است.
کرمی محمدی با بیان اینکه در حال حاضر تنها در تهران طرح راه‌اندازی سامانه هشدار سریع زلزله به صورت پایلوت اجرا شده است، گفت: چشم‌انداز ما توسعه این شبکه در تمام گسل‌های پیرامونی پایتخت است و آمادگی داریم تا دانش و اطلاعات خود را برای گسترش این سامانه‌ها در سایر شهرهای لرزه‌خیز کشور نیز قرار دهیم.
نظر شما